Donateursvergadering: HOVM staat voor uitdagingen

Het Haags Openbaar Vervoer Museum draait weer volop met de laatste weken opvallend veel bezoekers, meer verhuurde tramritten en ook weer verhuur van de locatie, maar er wachten ook grote uitdagingen vanwege ruimtegebrek, de omschakeling naar een hogere bovenleidingspanning en de integratie van de werkgroep Scheveningen van de Tramweg Stichting in het HOVM. Dat is de boodschap vrijdag van voorzitter Albert Koch op de donateursvergadering van de Vrienden van het HOVM.

De vergadering is voor het eerst op vrijdagmiddag vanwege de Open Monumentendagen in het weekend en de opening van de nieuwe expositie over interlokale tramlijnen. De bijeenkomst is opgesplitst in verschillende onderdelen waarvan we in dit artikel voor iedereen die er niet bij was een korte samenvatting geven.

1: Het HOVM in 2020 en 2021

Door de coronacrisis is er bij het HOVM minder geld binnengekomen. Een tijd lang zijn er geen inkomsten terwijl vaste lasten zoals huur en energie wel gewoon doorlopen. Dankzij de hulp van de gemeente Den Haag is het museum niet kopje onder gegaan maar het spaarpotje is wel een stuk minder vol. Nu we weer open zijn valt het op dat het op de zondagen zeker voor de zomerperiode erg druk is.

De ontwikkelingen van de afgelopen tijd zorgen voor het besef dat je als HOVM goed zichtbaar moet zijn op de sociale media. Mensen hebben veel keuzes om ergens naar toe te gaan en als je niet goed te vinden bent gaan ze ergens anders heen. Daarom is er een nieuwe website ontwikkeld met als uitgangspunt dat er elke dag iets nieuws te zien is waardoor bezoekers steeds weer terugkeren. Ook het blad Haagse Tramhistorie dat elk kwartaal verschijnt is vernieuwd met vooral een aan deze tijd aangepaste uitstraling en minder hoge kosten om het te maken.  De nieuwe teams worden door Albert bedankt voor hun inzet, maar ook Kees Bontje krijgt een groot applaus voor zijn jarenlange inzet voor het blad.

Nick Roestenburg is vanwege drukke werkzaamheden uit het bestuur terug getreden. Hij is vervangen door Hans Los die nu verantwoordelijk is voor de themaexposities en het documentatiecentrum in de remise Lijsterbesstraat.

Lange termijnplannen

Het HOVM bestuur heeft een plan gemaakt voor de lange termijn met aandacht voor de veranderingen waar het museum mee te maken krijgt. Hoe blijven we met museumtrams rijden als de bovenleidingspanning omhoog gaat, er nieuwe Openbaar Vervoer corridors komen met snelle trams waar onze trams misschien niet meer tussen passen, hoe houden we keerlussen in de stad zodat ook onze eenrichtingstrams kunnen blijven rijden. Over dat laatste punt is er bijvoorbeeld overleg met de gemeente Den Haag om tot goede oplossingen te komen.

Uit de zaal komt de vraag of er in de toekomst voldoende ruimte is voor alle trams. Het antwoord daarop is: nee. Als er in de toekomst een GTL, een Citadis en nog later een Avenio in de collectie komen kunnen we die niet allemaal kwijt en op korte termijn is er al een probleem door de integratie van de Tramweg Stichting werkgroep Scheveningen in het HOVM. De trams van deze werkgroep moeten ook een plekje bij ons krijgen omdat er in de remises van de HTM geen plaats meer voor is. Bij het kijken naar oplossingen hiervoor wordt ook met de gemeente gesproken. Bijvoorbeeld over de vraag of er in een nieuw te bouwen remise geen plek is voor een paar van onze trams.

Verhuur locatie en tram

De boekingen om onze locatie te huren nemen weer toe. We hebben een andere uitbater die dat voor het HOVM regelt nadat we het contract met de vorige partij hebben beëindigd vanwege onvrede over hun werkwijze. Voor het eerst in twee jaar is er ook weer een bruiloft georganiseerd in het museum. Ook het verhuren van trams aan gezelschappen gaat anders. Tot vorig jaar regelt HTM Specials de boekingen van onze trams en doet er ook de marketing voor met prima afspraken over het verdelen van de inkomsten. Maar HTM Specials is gestopt en daarom regelt een groep vrijwilligers nu het besloten vervoer met een eigen website voor het huren van trams. De interesse na de corona-periode is groot met wekelijks meerdere verhuurde ritten.

Integratie HOVM en TS Scheveningen

De werkgroep Scheveningen van de Tramweg Stichting kan op korte termijn niet meer terecht in de HTM remises en het is logischer als er één club in Den Haag bezig is met het restaureren en bewaren van historische trams. Daarom is een werkgroep bezig met het integreren van deze werkgroep binnen het HOVM en dat is geen eenvoudige klus, zegt Albert Koch. Eind 2022 moet er één organisatie zijn en medewerkers en trams van de TS onderdeel zijn van het HOVM. Voor die tijd moeten gevoeligheden uit het verleden, cultuurverschillen en de stalling van trams opgelost worden. “Dat kost veel energie, maar we mogen er niet voor weglopen”, zegt Koch. Ook met het Haags Bus Museum zijn er gesprekken over samenwerking en er komen ook weer busritten vanaf het HOVM.

Uit de zaal komt de vraag of er HOVM trams naar het Openluchtmuseum in Arnhem gaan om ruimte te maken, maar dat is niet het geval.

2: Verslag penningmeester en donateursadministratie

Het HOVM heeft een groot legaat gekregen waarvoor nog een goede bestemming wordt gezocht. Het aantal donateurs is iets toegenomen maar een behoorlijk aantal moet ook nog de donatie overmaken. Uit de zaal komt de vraag of de Tramweg Stichting en het HOVM wel eigen donateurs houden, dat is het geval.

3: Ontwikkelingen rollend materieel

Peter Scheepmaker praat de aanwezigen bij over de werkzaamheden aan de trams. Hij vertelt dat er vooral veel aandacht is voor de exploitatietrams zoals de Tourist Trams omdat daar geld mee word verdient. Scheepmaker vertelt over het vervangen van het Vetag systeem in de museumtrams door het modernere Vecom. Beide systemen zorgen voor de communicatie tussen de tram en de wal waardoor bijvoorbeeld wissels omgezet kunnen worden. HTM ondersteunt Vetag niet meer en dat zorgt voor problemen bij het inzetten van onze trams. Het HOVM heeft Vecom installaties gekregen uit afgevoerde GTL’s en PCC 1165 is er als eerste van voorzien.

Dan is er het verhogen van de bovenleidingspanning van 600 naar 750 volt. Dat vinden onze trams niet fijn en dus moeten er oplossingen worden gevonden om te kunnen blijven rijden. Deze verandering gaat gebeuren na het afvoeren van de GTL trams, zoals het er nu naar uit ziet in 2028. Een eerste stap is het plaatsen van omvormers in de 1165 en het plaatsen van LED-lampen zodat de verlichting kan blijven werken. Grootste uitdaging zijn de tractie-installaties, vooral bij de PCC’s. Daar is al wel iets voor bedacht maar er is nog veel werk nodig om dit allemaal te realiseren.

4: Rondvraag

Uit de zaak komt nog de vraag of de webcams op de website terug kunnen keren. Om privacy-redenen zijn ze niet meer zichtbaar en voorlopig keren de webcams daarom voorlopig ook niet terug.

Na afloop van de vergadering maken de donateurs een rit met PCC’s 1022 en 1210 waarbij onder meer het De Savornin Lohmanplein wordt aangedaan.

Foto’s: Chris Westerduin